QUINTA ESCENA |
(O SEMIDEUS está na súa
cadeira plegábel. MAURO vestido de cor laranxa e UXÍA, que
continúa de noiva e coa cor inicial, tamén están sentados pero
sen mirarse.)
MAURO.- Uxía, o noso amor é un cadáver.
UXÍA.- ¿Estás seguro?
MAURO.- Xa fede.
UXÍA.- ¿Fixécheslle a autopsia acaso?
MAURO.- (Consulta o seu caderno.) Cadáver, segundo
teño anotado e en palabras de san Isidoro, debe a súa
etimoloxía á xuntanza das primeiras sílabas latinas de
"caro", "data" e "vermis"... Carne
dada aos vermes...(Elevando o ton.) Ca...dá...ver.
¿Pillas a idea ou hai que descompoñela en factores?
UXÍA.- ¡Cando queres ser desagradábel...! (Colle o balde
para telo a man.) Só pido un pouco de paciencia.
O SEMIDEUS.- A cousa está xustificada, se un vai a outro sitio a
buscar compaña... non se pode censurar.
UXÍA.- ¿E a ti quen te deu vela nesta santa compaña? Estou a
falar co do butano... (A MAURO.) ¿Onde deixaches a
bombona? (Pequena pausa.) ¿E o certificado de
defunción?
MAURO.- Non cambiemos de tema.
UXÍA.- ¡Eh! Un momento, un momento... Se vas falarme así...
MAURO.- ¿Así como?
UXÍA.- Esixo que esteñan presentes todos os implicados... desde
o primeiro ao último.
MAURO.- Pero...
UXÍA.- E numerados...
MAURO.- ¿Numeración cardinal? ¿Quizais ordinal?
UXÍA.- Que veña ela... A primeira.
MAURO.- ¿Quen?
UXÍA.- A túa amante...
MAURO.- ¿Helena?
UXÍA.- ¡Aquí vai arder Troia! ¿Fixeches con ela o cabalo?
MAURO.- ¿O cabalo de Troia?
UXÍA.- Agora faiche o burrancán... Necesito á miña amiga de
toda a vida... E que veña o noso amigo común e verde.
MAURO.- ¿Queres tamén ao home do transistor?
UXÍA.- E un par de paseantes.
O SEMIDEUS.- ¿Eu vou ter vela no enterro? Non quero perderme
este cirio por nada do mundo.
UXÍA.- Nunha parella hai sempre máis de dous.
MAURO.- ¿E os dez mandamentos cantos son na túa peculiar
aritmética?
UXÍA.- ¡Que axiña amaches ao próximo sobre todas as cousas!
MAURO.- Helena é proporcionada, comprensiva, equilibrada,
uniformemente acelerada, testada dermatoloxicamente... e non ten
balde.
UXÍA.- ¡Baldreu!
MAURO.- ¿Que?
UXÍA.- ¡Mamalón!
MAURO.- (Calmo e por tanto desesperante.) Con cada
insulto perdes un cacho de razón.
UXÍA.- Es unha cascuda.
MAURO.- Mellor para min, así teño dous cerebros e son
dobremente intelixente.
UXÍA.- (Arregaña os dentes para acougar.) ¿Vas chamar
á xente dunha vez?
(MAURO colle o telefone, marca e fala sen que se escoite.
UXÍA chora unhas bágoas sonoras no balde.)
MAURO.- ¿E os paseantes como vou localizalos?
UXÍA.- Eran dous, ían xuntos, non creo que haxa tanta
dificultade, ademais, ti xa tes prática en atopar parella.
MAURO.- ¿E o home do transistor na orella?
UXÍA.- Se ten orella pode ouvir, ¿non?
MAURO.- Necesito o número.
UXÍA.- E eu necesito ser querida.
MAURO.- (Acudindo a O SEMIDEUS.) ¿Ti podes facer algo?
Cos teus poderes sobrenaturais tal vez...
(Marcha O SEMIDEUS facéndose o remolón. Entra a GRANDAMIGA
correndo e colle a UXÍA das mans xusto antes da perrencha.)
GRANDAMIGA.- (Fusilando coa ollada a MAURO.) ¡Xa
estamos de novo! Desafoga, é o mellor... chora como muller o que
non soubeses defender como muller.
(Entra o AMIGO COMÚN E IMPROPIO.)
AMIGO COMÚN E IMPROPIO.- ¿A que ven tanto cristo? Estaba tan
entretido medíndome o membro...
MAURO.- Uxía, que se sente soia e convocou unha asamblea xeral.
AMIGO COMÚN E IMPROPIO.- ¿Decisoria?
MAURO.- Consultiva, ao menos iso espero. (Entra HELENA toda
vestida de laranxa para demostrar que conxenian. MAURO recíbea
encantado.) Estás impresionante.
HELENA.- ¡O que estou é perdendo un pastón! ¿Que trangallada
é ésta? Espero que pague a pena, tiven que suspender un birmano
e un tres catorce dezaseis.
MAURO.- Só vai ser un momento. (Sinala a UXÍA.) Aquela
que está sentada é a miña costela.
HELENA.- ¿A do ollo murcho? (Pequena pausa para examinarse
mutuamente.) Segundo o "Eclesiastés" a luxuria da
muller coñécese nos ollos e ésa ten o ollar inexpresivo, case
cego.
MAURO.- ¿Fago ben en deixala?
HELENA.- Nen perguntes.
(Entra O SEMIDEUS acompañado dos paseantes e do home do
transistor.)
VOZ DO TRANSISTOR.- O periódico madrileño "YA" de
trinta de marzo de 1956, acaba de divulgar a nova dunha elefanta
do Parque Zoóloxico de Barcelona que -sinceramente, a min
cústame crelo- tocaba a harmónica coa trompa facendo rir a
nenos e maiores coa súa interpretación proboscídea de Marieta
baixando da fonte do gato.
O SEMIDEUS.- Estaban no quinto carallo e queren cobrar dietas. Eu
xa lles citei as palabras da "Epístola aos corintios",
todo é lícito, pero non todo convén...¡Como quen oe chover!
MAURO.- Por iso non imos rifar. Que se poñan por algures e dille
a ése que apague o radio. (A UXÍA.) Aquí tes a
todoquisque, se querías teatro...
GRANDAMIGA.- (A MAURO.) Desde logo... non tes vergonza.
UXÍA.- Se eu o único que quixen foi facerlle ben... (Chora
trece bágoas.) San Xerónimo di que boa cousa é para o
home non tocar muller... ¿Merezo castigo por preocuparme pola
súa salvación?
HOME DO TRANSISTOR.- Non sabería que dicir... a miña Inesiña
se me salva dese xeito...
PASEANTE 1º.- Acudamos a Salomón, home de bon xuízo, el dicía
que quen acha boa dona, acha boa cona, e neste caso parece que a
segunda parte da premisa non se cumpriu.
PASEANTE 2º.- (Achegándose a UXÍA en plan castigador.)
Digamos na súa defensa as palabras de Hipocrás: "ferve a
cona non fodida máis do que pica a ortiga" e, non obstante,
ela ignorou os picores que se poden presupoñer nada
desdeñábeis.
O SEMIDEUS.- (Interpoñéndose.) Queda constancia do
argumento do picor.
GRANDAMIGA.- De picores que fale a que máis sabe.
HELENA.- ¿E por que non ti? Parece que tes moi malas pulgas.
GRANDAMIGA.- Se che das por aludida...
HELENA.- Pero...
GRANDAMIGA.- ¡Vaia! ¡Que culta! A loba sabe unha partícula
adversativa.
HELENA.- A que che remango unha hostia en latín vulgar...
GRANDAMIGA.- Cando queras.
MAURO.- (Agarrando a HELENA.) Non sexas boba, acouga,
esa mangallona fai pesas até cos músculos faciais.
HOME DO TRANSISTOR.- Teofrasto afirma que é imposíbel atender
á vez á muller e aos libros.
MAURO.- Gran verdade.
PASEANTE 2º.- Marbodo de Rennes, se cadra recollendo unha idea
de Tertuliano, dicía que a muller era a porta pola que o demo
conseguía ter acceso ás almas dos homes.
AMIGO COMÚN E IMPROPIO.- Se imos a iso, tamén Aristóteles
dicía que a muller era como un home mutilado... caralladas.
O SEMIDEUS.- Iso é pasarse.
MAURO.- ¿E podo aportar unha frase de Andreas Capellanus?
UXÍA.- Aporta o que vexas, entre carallada e conachada a
variación é mínima.
MAURO.- No seu libro "De amore", publicado no século
XII, Andreas proba con argumentos para min irrefutábeis que a
muller é escrava da súa cona.
GRANDAMIGA.- ¡Este home debe ser retrasado mental! (A UXÍA.)
¿Estás segura que non lle falta unha fervedura?
PASEANTE 1º.- Eu se empezan os insultos marcho.
UXÍA.- Dialoguemos, sen malos modos.
MAURO.- Somos persoas civilizadas... Non hai que alterarse,
dominando as artes do finximento pode ocultarse a maldade
divinamente.
AMIGO COMÚN E IMPROPIO.- ¿Iso vai por min?
MAURO.- Hoxe por min e mañá por ti.
AMIGO COMÚN E IMPROPIO.- Non sei como tomalo.
HELENA.- Para min que vos estades pasando coa misoxinia.
MAURO.- Se non vai por ti.
O SEMIDEUS.- Eu non quero intervir, debo ser neutral, pero isto
xa ven de vello, segundo unha sentencia recollida no
"Decreto", libro de dereito canónigo recopilado por
Graciano no século XII, a muller debe ser súbdita do seu
marido.
PASEANTE 1º.- Concordo.
PASEANTE 2º.- E eu, ¿onde hai que asinar?
MAURO.- Na muller, en teoría, viven as paixóns e as malicias da
carne, non o digo eu, ven no "Llibre de les dones"
escrito por Francesc Eiximenis en 1388, agora ben... (Fulmina
a UXÍA coa ollada.) ...nalgunha praxis a cousa non parece
cadrar.
O SEMIDEUS.- Natureza arrevesada, non lle deades máis voltas.
PASEANTE 1º.- Deus fixo a Eva da costela de Adán, dun oso,
agora, sábese que oso contra oso fai moito ruído, por tanto,
onde quer que hai mulleres hai monserga e palabras, palabras,
palabras... son palabras de san Ambrosio.
HOME DO TRANSISTOR.- Eu á miña costela apenas lle dirixo a
palabra, ten razón o frade García de Castroxeriz, conselleiro
do bispo de Osma e seguidor medieval de Aristóteles: as mulleres
son minguadas de entendementos, razonar esixe certa sabedoría.
PASEANTE 2º.- Honorius de Autun, no seu "Elucidarium",
opina que dicir muller é dicir vulva moldeábel e liviana para
pecar.
MAURO.- Quen máis, quen menos, todos estamos postos en
misoxinia.
UXÍA.- Non sei se argumentar indefensión.
MAURO.- Ti quixeches que estiveran.
UXÍA.- Para ter máis dunha opinión e contrastar.
MAURO.- Case hai unanimidade.
UXÍA.- Era unha estrataxema para ver de perto á miña rival. (Pouco
convincente e sen chegar a ser despectiva.) Está ben, algo
vulgar para o meu gosto de muller abandonada.
MAURO.- Non empeces, o noso xa non é dos dous, ti polo teu lado
e eu polo meu.
UXÍA.- É o fin.
MAURO.- É o principio, non sexas pesimista.
UXÍA.- ¿Sabes que te vou odiar eternamente?
MAURO.- E terás que mercar un balde máis grande... Descoida,
iso corre da miña conta.
UXÍA.- Haberá que eliminar un dos titulares da libreta conxunta
de aforro.
MAURO.- O principal é iniciar os trámites da separación.
UXÍA.- ¿E o vestido?
MAURO.- ¡Outra vez será!
UXÍA.- ¿E o fillo que íamos ter?
MAURO.- Es nova e ovular non depende de min.
UXÍA.- Trónzasme os proxectos.
MAURO.- A vida en común deixa paso a unha vida propia, unha para
cada un. Tes que superar esa actitude conspicua, circunspecta,
retrotraída e autofagocitadora.
UXÍA.- (Asentindo de arriba a abaixo, isto é, á maneira
occidental.) Non consigo nada autofagocitándome. Sempre fun
un pouco caníbal das miñas aspiracións, é cómodo buscar
alguén de quen depender... ¿Será medo a vivir?
MAURO.- Mira o que gañas coa independencia.
UXÍA.- Pode...
MAURO.- ¡Pergúntallo a Daoiz e Velarde! (Sinala á parella
de paseantes que interrompen por un segundo a súa marcha.)
¡Pergúntallo a José Martí! ¡A Mandela!
UXÍA.- Pero un territorio non é o mesmo que un corpo, nun
territorio hai terra e nun corpo hai unha persoa, un ser con
pensamentos.
MAURO.- Uxía, chama a Descartes, pensa logo existe... pero sen
min.
UXÍA.- (Como se tal cousa.) Está ben. (Aos que
miran desde o escenario.) ¡Pitas, pitas, pitas...!
Pitando... (Empurra ao HOME DO TRANSISTOR.) ¡Fóra!
Quero este espazo baleiro para poñer os pés na terra.
HOME DO TRANSISTOR.- ¿Xa podo prender o radio?
VOZ DO TRANSISTOR.- (Mentres desaparece o seu dono da escena.)
Parece ser que san Cupertino elevaba o seu corpo no espazo un par
de metros e quedaba suspendido sen previo aviso, loxicamente
fuxía dos lugares con teito e decidiuse por vivir nunha praia,
así, como máximo, a súa anatomía podería chocar cunha
gueivota ou cun corvo mariño.
GRANDAMIGA.- ¿Eu tamén teño que me ir?
UXÍA.- Necesito intimidade.
GRANDAMIGA.- Intima comigo, serei a túa flor sumisa, a túa rima
consonante.
UXÍA.- ¡Es un pouco prosma de máis! ¿Nunca cho dixeron?
GRANDAMIGA.- Son persistente.
UXÍA.- E insistente.
GRANDAMIGA.- E candente.
UXÍA.- Non sexas impertinente.
GRANDAMIGA.- (Intenta tocarlle o cabelo.) Son un ente
que non está ausente.
UXÍA.- Agora preciso paz, dominar as ondas da maruxía deste mar
de min.
GRANDAMIGA.- Non me ignores.
UXÍA.- Quizais me viría que nen Deus unha etapa mística,
probar os preceptos de Buda.
GRANDAMIGA.- Teimuda rima con Buda e chéirame a ruda.
UXÍA.- Prefíroche muda... ¡Cala!
GRANDAMIGA.- ¿Damos un paseo para aclarar ideas? ¿Un café?
Prometo non lanzarme enriba... ¡Estás tan linda vestida de
noiva perpetua!
(UXÍA bufa pero acaba aceptando. No escenario quedan MAURO,
HELENA e O SEMIDEUS.)
DESENLACE |
(MAURO e O SEMIDEUS fan como
un aparte. HELENA fica pensativa, logo pilla unha revista.)
MAURO.- Todo acabou.
O SEMIDEUS.- Si, xa só resta solucionar o problema da pendonga.
MAURO.- ¿Que queres dicir?
O SEMIDEUS.- Home, penso que é evidente.
MAURO.- Helena quéreme e o amor é invidente.
O SEMIDEUS.- E a min tamén me cae ben... é unha muller
extraordinaria... ¡E non vaias pensar que quero dicir ordinaria
en grado sumo!
MAURO.- ¿Daquela?
O SEMIDEUS.- Ela ten moita experiencia...
MAURO.- Ben o sei, no noso caso podería citar a frase de
Virxilio: "Fotuisse semel satis est".
O SEMIDEUS.-Tradúcemo, anda.
MAURO.- Abonda con ter fodido unha vez.
O SEMIDEUS.- Deberías estar por riba dos praceres da carne.
MAURO.- Para ti é fácil dicilo.
O SEMIDEUS.- Co amor virtual chega e sobra, faime caso.
MAURO.- ¿Sabes? Lombroso, o criminólogo e médico, o da
clasificación fisiognómica dos criminosos, pasou moito tempo da
súa vida procurando un medicamento que acabase coa
prostitución.
O SEMIDEUS.- É unha putada que non o conseguise.
MAURO.- (Mira para HELENA.) ¿Como lle digo que o noso
acabou? Non me atrevo.
O SEMIDEUS.- A min non me mires.
MAURO.- Podo empregar o argumento de que os nosos zodíacos son
desfavorábeis a unha conxunción continuada.
O SEMIDEUS.- Pensa algo máis, anda.
MAURO.- (Revisa o seu caderno de notas.) ¿E se me poño
insultante e solto unha frase de Jonathan Swift que teño
anotada?
O SEMIDEUS.- ¿Cal?
MAURO.- "Valoro nunha muller un mínimo de agudeza do mesmo
xeito que me agrada que un loro diga algunhas palabras".
O SEMIDEUS.- ¡Psssé! Igual reacciona mal.
MAURO.- ¿Como de mal?
O SEMIDEUS.- Non sei, pode revirarse e atentar contra a túa
integridade.
MAURO.- Non creo.
O SEMIDEUS.- Eu de ti, tomaba medidas... Unha muller repudiada,
pase, pero dúas...
MAURO.- ¿Que me aconsellas?
O SEMIDEUS.- Necesitas protección.
MAURO.- ¿Onde? ¿Contra que?
O SEMIDEUS.- Non o comprobei en vivo, pero a patada nos
compadriños debe ser un suplicio considerábel e pudendo... e
podendo evitalo... Debes protexer a oficina da xeneración, a
túa paternidade está en perigo, a túa patria está amenazada.
MAURO.- Atentar contra a patria é inconstitucional.
O SEMIDEUS.- Vexo que empezas a entendelo... ¿Por que non
planificas unha boa defensa?
MAURO.- Eu son de talante ofensivo.
O SEMIDEUS.- Pois ofende.
MAURO.- O meu xogo é máis de ataque.
O SEMIDEUS.- Pois ataca.
MAURO.- Son un home de área...
O SEMIDEUS.- Pois a....
MAURO.- Un rematador.
O SEMIDEUS.- Pois remata.
MAURO.- ¿Pero antes de rematar non está matar?
O SEMIDEUS.- Mata.
MAURO.- (Reflexiona un momento.) ¿Con que?
HELENA.- ¿Fáltavos moito? Teño fame.
MAURO.- É só un segundo, como máximo dous elevado a tres mil.
(HELENA volve a vista á revista.) Eu tamén teño unha
fame que adoezo.
O SEMIDEUS.- Utiliza o sentidiño... o ideal é unha carta bomba.
MAURO.- Non se me dá ben escribir. ¿E se non me entende a
letra?
O SEMIDEUS.- Entón está o coitelo.
MAURO.- ¿E se non atino en zonas vitais?
O SEMIDEUS.- Pois... o empurrón diante dun autobus.
MAURO.- ¿Que número?
O SEMIDEUS.- Non pareces moi convencido... Alá ti... Se queres
que te despedacen...
MAURO.- ¿Estás seguro de que non teríamos futuro? É unha
muller culta, encántalle Goethe...
O SEMIDEUS.- Sodes incompatíbeis, faime caso.
MAURO.- ¿E por que teño que matala?
O SEMIDEUS.- ¿E por que morre o home? Hai perguntas que non
teñen resposta.
MAURO.- ¡A Uxía non a matei! Daquela...
O SEMIDEUS.- Algunhas incompatibilidades só se frean coa morte e
ésta é desas, non daquelas.
(MAURO resignado, quítase o traxe laranxa, achégase a
HELENA e esgánaa coas súas mans. O SEMIDEUS sorri e disfruta da
escena plenamente.)
O SEMIDEUS.- ¿A que non foi tan difícil? Verás como co tempo
mo agradeces, a leitura non permite distraccións.