O ano pasado o Ciclo de Escritore/as na Universidade cumpriu dez nos. Neste 2016 inicia unha nova década con novos folgos para achegar a cultura e a escrita galega á comunidade universitaria. Desta volta as tres sesións, unha dedicada á narrativa, outra á poesía e outra ao teatro, xirarán arredor da teoría de contrarios. A profesora e escritora Rexina Vega, que coordina a organización deste evento en colaboración coa Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, explica que tras dez edicións este é un espazo que “se vai consolidando como unha das citas máis interesantes para pensarmos nas tensións do sistema literario galego. Nun contexto tan precario como o que vive a cultura de noso, a lonxevidade é en si mesma un triunfo”.

O obxectivo da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, a Facultade de Filoloxía e Tradución e a Secretaría Xeral de Política Lingüística, entidades involucradas neste proxecto, é achegar á comunidade universitaria e á sociedade en xeral a oportunidade de escoitar as reflexións dos escritores e escritoras galegos. Deste xeito, trátase de crear unha panorámica subxectiva da situación dos xéneros poético, narrativo e teatral en Galicia na actualidade a través das/os súas/seus creadores/as. En palabras de Vega “o que este tipo de actuacións culturais achega é, ante todo, visibilidade, que o mundo universitario se decate das interesantísimas propostas da literatura do seu país”. 
O ciclo constará de tres xornadas, a primeira delas será este luns 26 de setembro ás 12.00 horas, e continuará os días 5 e 19 de outubro.

Camiños diverxentes non necesariamente excluíntes

Esta décimo primeira edición do ciclo titúlase Teoría de contrarios. Arredor de camiños diverxentes non necesariamente excluíntes e, como destaca Rexina Vega, se ben na anterior edición “buscábamos a afinidade, a lectura entre iguais, trazando paralelismos mesmo entre autores que non se leran previamente, pero que compartían poéticas, nesta ocasión optamos por afondar no camiño contrario”. É dicir, que a finalidade é “ver como se argumentan liñas que semellan contrapostas, malia, no fondo, non o ser exactamente”. Así, na sesión dedicada á narrativa, na que participarán o vindeiro luns a partir das 12.00 horas Susana Sánchez Arins e Xesús Constela, trátase de ver se é compatible a esixencia literaria coa busca do éxito para todos os públicos, “un vello tema”, aínda que Vega engade que “a actual presión do mercado debida á crise, con efectos especialmente devastadores nas linguas minorizadas, confire a este debate unha angustiosa actualidade”. Na mesa redonda sobre xénero lírico a organización apostou por un “unha soterrada pelexa”, a existente entre poesía e performance, entre dúas concepcións do fenómeno poético, “aquel que o expande e o fai hibridarse con outras linguaxes artísticas e aqueloutro que o fecha na textualidade reivindicada como valor”. Nesta segunda palestra, o mércores 5 de outubro ás 10.00 horas, participarán Iolanda Zúñiga e Silvia Penas. Finalmente, o mércores 19 de outubro á mesma hora concluirá esta edición cunha cita coas artes escénicas da man da de AveLina Pérez e Manuel Lourenzo, que debaterán sobre a vixencia do drama e do postdrama no relato teatral contemporáneo, “sobre como a concepción tradicional do teatro vese tamén asaltada pola auxe do postdrama, unha visión contemporánea na que desaparece a estrutura argumental e dinamítanse as xerarquías da representación”.

Tratando de consolidarse nunha contorna complexa

Na pasada edición, e coincidindo co décimo aniversario do ciclo, a organización optou por trasladar varios debates ao centro da cidade, tratando de estender esta palestra cultural. Pero como destaca Vega “é verdadeiramente difícil conseguir mobilizar o estudantado nun campus das nosas características, cun alumnado con residencia na contorna e que non pode identificar con claridade un circuíto cultural na cidade”. Con todo, con esta experiencia da pasada edición o ciclo tratou de conectar con “espazos vigueses verdadeiramente alternativos” que están a abrollar no centro. “Probablemente haxa que dar máis tempo a que estes foros se consoliden para podermos contar con maior afluencia”, reflexiona a docente e escritora.

Nesta ocasión, o ciclo regresa integramente á Facultade de Filoloxía e Tradución e pon en valor a importancia de que o alumnado comparta esta experiencia co escritores que representan o presente da literatura galega. Sobre a achegas que este tipo de actividades ofrecen aos alumnado, explica que “hai uns anos sería impensable ter que xustificar en termos de valor que escritores vivos veñan falar nunha facultade, daríase por suposto a importancia, mesmo a necesidade, de actos como estes”, remarca, pero “aí está o devalo do peso do literario na sociedade actual”. Po iso, reivindica a produción cultural escrita do país, “que aínda que hibridada con outras linguaxes, continúa a ser estratexicamente vital para existirmos como pobo”.

Crónica de M. del Río para o Diario da Universidade de Vigo (DUVI-5 de outubro de 2016):

Segunda sesión do Ciclo de mesas redondas Escritores/as na Universidade

A acción poética ábrese paso entre a poesía tradicional e a performance

Iolanda Zúñiga e Silvia Penas reflexionaron sobre os límites difusos entre estas dúas modalidades creativas