CUBA SI ( e dous)

Hai un referente de vida nosa que non falta en cada casa de Galicia. A memoria sabe e garda no seu colo a partida e /ou a
chegada dos trastaravós que viñan lúcidos de palabra e obra feita na Illa Grande dos Galegos. Se un remexe no baúl, se olla ao lonxe nos retratos, se pescuda as orixes, aí está a outra matria da renascencia. Lembro con cariño a despedida do meu padriño, Xulio Mosteiro Vilela, na vila de Melide, dous días antes de facer a derradeira viaxe, cabo do mar do silencio. O meu pai vestírame cunha chaquetiña branca que cadraba distinta para os meus nove anos de neno do rural, de sempre pregunteiro. Os dicires do padriño, naquela tarde do seu cuarto, eran nidios, cheos de ledicia pola miña visitación:

-Pepiño, semellas un cubanito moi guapo, moito. Achégate, anda.

Entregoume dous bicos e o agasallo da súa navalliña nacarada.

-Quero que a gardes e que a queiras moito, a min tróuxoma d´A Habana o avó Domingos; agora é sempre para ti.

Medio século despois daquela data, a vida sigue e a min cádrame de xustiza esta lembranza dos afectos, esta renascencia, esta ledicia de me ver na honra e no colo do padriño, que viaxou comigo, para esta data do vinteún de febreiro 2008, que é porparte tamén o mes das resistencias, fronte ao frío, fronte ás nevaradas e as caras despedidas do mellor da miña tribo: a miña nai, o meu pai, e tamén Álvaro Cunqueiro... Non existe a tristura nesta hora nos Pavillóns de La Fortaleza San Carlos de La Cabaña, en La Capilla, da cidade d´A Habana. Están os ollares, a palabra oral e a escrita de Yanelis Velazco Fajardo, en libro que amo e gardarei para as herdanzas; unha regalía de muller que sabe, conta e canta tamén Galicia coma nós, e tal galega sinte e fala e pescuda en obra literaria os soños de cadaquén, que somos moitos / moitas. O
padriño hónrase tamén con ela; e asisten arestora aquí o meu pai, a miña nai, Cunqueiro... nesta data febreiriña: a miña gran ledicia de militante pola Lingua de noso, pola Literatura de noso, pola Vida de noso, que nos vai enriba, non coma un peso, non coma lousa ou coma unha impostura, senón coma boa sorte e patrimonio irrenunciábel. Velaí, benquerida Yanelis, a luz de sol que nos acendes con esta túa obra, non só en min, que son así de pequerrecho e case tanto coma a última formiga. Non sei dicir senón as grazas, pronunciamos en Galicia cando as tullas das palabras non dan abasto para tanto cariño que vai dentro, e arde, incendia as emocións, navega a prol das amencidas que ti labras arestora coma en min, coa túa entrega á nosa dignidade pola escrita, a creación dos universos pequeniños que son así de rebuldeiros e fan risa e mimo e novas recaladas nun voo que non se apaga namentres haxa no mundo unha andoriña luminosa que nos trae e que nos levas.

Un bico grande, mociña de Cuba e de Galicia, por tanto Amor.

Xosé Vázquez Pintor

La Habana, 21 de febreiro do ano 2008