“Cantémo-las veigas, cantémo-los montes,
                                                                   cantémo-los ríos i as voltas que fan,
                                                                   cantémo-los agros, ruliña graciosa,
                                                                   os agros inmensos que veñen e van.”
                                                                                                                X.M. Chao Ledo

                                                                                A Manuel María                         

   “¡A miña terra puxéronlle outros traxes
                                                                      e andan agora poñéndolle outra alma!
                                                                     ¡Foron desaparecendo camiños e paisaxes.
                                                                      e hasta os ríos perderon a súa calma!”
                                                                                                                Manuel María

De cando na Chaira
corrían ríos manantíos nos que se bebía
escondidos entre chousas, veigas e campías
transitados por mil paxaros cantores.

De cando en toda a Cha
araban lentos bois
nas terras de larganza dos vilares,
cantaban cargados carros
e suaba canso e ledo
todo o pobo pola sega.

De cando as colleitas abundantes
douraban airas cheas
e as aves compañeiras acudían ao festín
para comezar a soñar co outono, nos soutos.

De cando as carballeiras se espreguizaban
vestidas co traxe das romaxes
e nas tardes soaban cantigas e aturuxos
que o luar animaba ata o mencer.

De cando os fornos arrecendían a pan saboroso
e nas cortiñas maduraban encarnadas mazás
mentres nas horas de folganza, á sombra,
a sesta reparaba a canseira
ou os máis novos agatuñaban aos ameneiros
para enchouparse nos piagos
e axexar ás anguías nos caneiros.

De cando nas casas da aldea
ardía, lentamente, a cerna das carrochas
para quentar a friaxe da invernía
nas noites de contos e de rúas.
De cando todo era ilusión humilde e compartida.
Pouco queda…

              ……………………………………….
 
                                                         
                                                        Queda…
o profundo silencio das agras
nos cómbaros da tarde  penedía,
a mirada perdida do vello labrego
-rexo e austero curtido en mil xeiras-
agora debullando entre o abandono e a incerteza,
esborrallado no desalento.
Tantos días ásperos e poeirentos
-toutizos do vento orfo-
queimados polo corisco e a soidade
e a historia derrubada nas solainas.

    ……………………………………………….

Mais  con outro milenio na soleira
virán luminosas treboadas
fértiles chuvias restauradoras
e a frescura de novas primaveras.
Baixarán escorregando docemente entre as montañas
                         -para non asolagala-
Levantaranse leves ventos coma brisas
mudando a terra triste e cansa
por outra de vida e esperanza.

Cubriranse os campos de flores e chorimas
e nos outeiros e castros habitados
repousará o sol do mediodía
mentres nos agros de centeo
ondee un mar de espigas.

Medrará, no colo do vento,
-peiteada e perfumada-
a boa herba do solpor.

Atravesaremos ás insuas do verao,
acariciadas polo pai Miño,
divisando o retorno das aves viaxeiras,
á Lagoa do Monte, aniñar entre as xunqueiras.

Será un tempo criador.

Daquela, asomará Merlín pola Terra de Miranda,
e, pola fresca, paseará por toda a Chaira.

Coa certeza de que…
ao abrir nas casas portas e ventás
saberán que volveu a súa ama
e con ela os mozos a habitalas.

Virán como Auga de Maio
para regalarnos outras colleitas.

Será tempo de herdanza
para os fillos da Chaira ancestral
que regresan á patria que os chama
-porque sempre regresamos-

Sementaremos soños novos
entre os graos de trigo limpo,
do mellor candeal,
pois aínda ten lentura esta terra sabia
cando se achega o tempo de outonar.

                                                       1995