Centro de Documentación da AELG
Soño laranxa (Relato dun soño acamado en cinco estratos diferentes) - [Texto íntegro]
Queipo, Xavier
v4xavierqueiposonholaranxa.html
Instruccións para ler este relato

1.

Ler en alta voz, de preferencia en soidade.
2. De estar acompañado, mellor que sexa cunha botella de auga, para non quedar sen folgos.
3. Unha rematada a primeira lectura, recomezar ata que xa non quede auga. Se o considera necesario pode consultar o vocabulario que aparece na fin do relato, por outra parte totalmente prescindíbel.
 4. Logo de rematar a auga, é aconsellábel saír pasear e repetir series de palabras. O relato cumpre así o seu obxectivo inicial: limpar a mente de lixo e desenvolver o gusto polo vocabulario, desfacerse da lousa do monolingüísmo e practicar un amplo rexistro de sons.
 5. Unha vez acadado o obxectivo da lectura, limpa a mente da roña das ideas preconcibidas, de prexuízos inmobilizadores e dos preconceptos máis escuros, un séntese mellor. Naturalmente.




I. Quietude

     No inicio todo era laranxa. Laranxa da textura da seda, coma un veo laranxa en todos os tons posibles do laranxa. Iso quero dicir: unha nube laranxa, un magma laranxa, un xel laranxa, unha sensación laranxa. Xa logo, ou se cadra ao mesmo tempo, a expresividade das mans. Das miñas mans. Doutras mans. Os movementos por impulsos, en aparencia sen orden nin correlación con outras variables. As mans movéndose por impulsos nun mar laranxa. Se cadra isto é o primeiro que chega da memoria: a epifanía dos labirintos das neuronas, o fulgor dos movementos por impulsos. Non sei. Non é ben fácil situar as percepcións cronoloxicamente, unha tras outra, tras outra, tras outra. Acoden de xeito desordenado, coma se fosen números cunha cadencia indescifrable. Moitas mensaxes ao tempo. Ao unísono. Unhas cabalgando sobre outras. As percepcións. O laranxa e os movementos por impulsos. E logo está a lingua na que se escoita, na que se fala, na que se percibe, a partir da que se constrúen imaxes que cabalgan, unha tras outra, tras outra, tras outra. No veo laranxa. No magma laranxa. No xel laranxa. ¿Que lingua? Non sabería dicir, unha mestura de galego antigo e xermánico percibido como lingua estraña, de latín recobrado dos labirintos da memoria e romances diversos, de árabe aprendido a contrapelo e chinés soñado, de sánscrito nebuloso e tibetano arrastrado na fuxida. Home. Arbeit. Sumum. Salam. Guanxi. Pomme. Carino. Hoshi-hoshi. Logo, unha verba chegada de lonxe, do fondo laranxa, do fondo da nube, dos pélagos do magma, que se move lento, nunha tectónica imperfecta, de burbullas e irisacións, de láminas sobre láminas, de buracos no xel que se pensaba continuo. Unha verba que pode ser Holem, ou Halam, ou mesmo Hokhim, ou se cadra Apsara, ou Upsara, ou mesmo Samsara. Unha verba que non son quen de identificar. Unha verba para a que non teño imaxe. E mais verbas moles, atrapalladas, chegadas a través do funil da confusión, desordenadas e terribles. Amor. Campei. Podias. Uskok. Xiuxi. Baba. Alepo. ¿Será laranxa a cor dos soños que non teñen cor? ¿Será o síntoma primeiro da cegueira ou da luz, o alborexar dunha facultade nova, a de ver, a de percibir cos ollos, a de recoñecer imaxes, a de sentir que se está no centro dun universo? ¿No centro ou na periferia? ¿Enriba, ou no medio, ou abaixo? ¿Outono ou primavera? ¿Mergullado nun mar laranxa ou envolto nunha nube tóxica e laranxa, como de gas letal para matar insectos, como de fumigación, como de tránsito entre dous mundos, entre dous universos, entres dous estados do ser e da materia? Absent mind. Tranquility. Stillness. Unha imaxe que chega por vez primeira, epifánica, nova, supernova, no laranxa. Unha sensación de pisar por vez primeira, de deixar pegadas, de que o chan se transforma ao noso paso. Lama. Grixo. Algo que se move. Se cadra as dúas cousas a un tempo, movéndose baixo os pés. As mans movéndose por impulsos nun mar laranxa. As miñas. Outras. Os meus pés. A sensación de ter pés. A de se mover. Baixo os meus pés. Movéndose. Deixando que os pés se afundan, que as mans (¿as miñas?) se axiten. Por impulsos. Por ondas. Por forzas arcoseno. First orange first orange first. A linguaxe como obstáculo para a expresión do eu, do ego, do myself, do me, do I, do que identifica, do que diferencia, do que illa. A dificultade de erguer os pés. O sentirse atrapado (na lama), afundíndose (no grixo), cuberto (polo xel laranxa), invadido (de imaxes, de sensacións, de lembranzas atrapalladas), perseguido (pola confusión, polos impulsos, polos movementos das mans, xa non as miñas). Stillness. Xa dixen stillness. Quizais o sentimento máis fondo. Agora. ¿No centro ou na periferia? ¿Enriba, ou no medio, ou abaixo? Lama non. Xa está. Nin grixo. Unha mestura das dúas. Area mollada. Area grosa na que se afunden os pés descalzos. O esplendor laranxa é daquela o solpor no océano. ¿Que océano? ¿Por que o solpor e non o alborexar? ¿Por que un océano e non un mar interior? ¿Por que non unha lagoa? O sal. O gusto ao sal pendurado do padal. Inundándoo. A ausencia de vento. Xa dixen stillness. Terei que dicilo doutro xeito, perdoen a molestia textual. Stillness=quietude. Tranquilidade. Quietude. Ausencia de vento. Algures dixen absent mind. ¿Díxeno? Daquela haberá que rectificar, que mudar, que dicir absent mind=mente alienada. Se cadra unha traducción imprecisa. Continúan chegando palabras. Bursa. Han. Hammock. Nesgo. Nesgo de sentimento. O solpor. Unha lagoa. Unha brétema laranxa. A primeira sensación. O pasado. A vida anterior. (Coñecemento=memoria recobrada). Noctámbulo. O futuro. Noctívago. O non vivido. O soñado. O temido. A inseguridade. O medo. A ausencia de vento. Unha praia tranquila. Xa non un lugar pechado. Un lugar aberto. Quietude. Xa dixen quietude. Certamente, díxeno. Quietude. O recendo. O recendo do mar. O sal. Beiramar ou lagoa salgada. Sen dúbida isto é real. O laranxa. A cor da cegueira. ¿Ou da luz? A cor do principio. Do inicio. De cando non eramos. Non era eu. Non era ninguén aínda. O ceo tras das pálpebras. Abrilas. Non podo. Berrar. Sacar o medo cara fóra. O alento. Síntoo. O alento. O alento propio. Campei. Arbeit. Stillness. Uskok. Podias. Amor. Lava. Lama. Grixo. Fumarola. O meu alento. ¿Solpor ou alborada? O sol reflectido na auga. O recendo salgado. O laranxa. Disipándose. Chego. Retorno. Veño. Vou. O non vivido. A sucesión de imaxes. Unha cabala afogada nunha placa de xeo. Tres escarpóns coas barbatanas abertas. O mar. Un cangrexo acariñándome un pé. Os pés afundindo na area. Conxuro a memoria cun mantra de palabras inventadas ou soñadas, lembradas ou, se cadra, nunca antes pronunciadas: Laranxa. Campei. Arbeit. Stillness. Uskok. Podias. Movéndose. Samsara. Amor. Lava. Lama. Grixo. Semut. Fumarola. Holem, ou Halam, ou mesmo Hokhim. Sentirse atrapado. Afundíndose. Perdido. Pesado. A ausencia de vento. O sal. A inseguridade. O medo. Avanzando nun xel laranxa, nun magma laranxa, nunha nube laranxa. Sen dúbida isto é real. ¿Solpor? ¿Alborada? Xa dixen stillness. Quietude. Xa dixen quietude. Certamente, díxeno.




II. Praia

     O cabaleiro acorda no areal de Carnota, enferruxada a armadura pola humidade e o salitre. ¿Canto tempo deitado na area? ¿Canto os cangrexos a rabuñar baixo a cota de malla? Solpor co sol reflectindo nas augas do océano. As ondas co seu ir e vir, cíclico e cansado. O recendo a mar. Os cangrexos baixo a cota de malla. Rabuñando. O cabaleiro esfarelado e triste, derrotado ou perdido. No areal de Carnota. Acordando. Dun soño de instantes ou de séculos. Dun soño ou dunha batalla perdida. Enferruxada a armadura pola humidade e o salitre. Os pés afundindo na area. O mar inmenso e as bandadas de corvos mariños. As ondas co seu ir e vir, cíclico e cansado. O cabaleiro erguendo no areal de Carnota. Confuso e abraiado. Ollando para o mar e para o monte Pindo. Alternativamente. Sen saber onde está. Sen lembrar o que pasou. Miles de imaxes chegadas dos catro cantos da memoria. Atrapalladas. ao unísono. Cabalgando unhas sobre outras, sen acougo. O dragón. A lea con lanza e cabalgadura. A rodela perdida no combate. ¿U o cabalo? ¿Onde as pegadas na area? ¿Levounas a resaca? ¿Canto tempo deitado? ¿Canto inconsciente? ¿U o dragón mariño? ¿Levaría con el ao cabalo? ¿Comeríao, besta voraz e terrible? Confuso e abraiado. Os pés afundindo na area. Sen saber onde está. Sen dar conta do que pasou. No areal de Carnota. Cardumes de sardiñas facendo brillar o mar. Sen lembrar que pasou. Con sensacións encontradas. Cunha tea laranxa, que lle cobre os ollos. Abraio e desacougo. ¿U o cabalo? ¿U o dragón? ¿U a doncela de beleza sen límite? O mar inmenso e as bandadas de corvos mariños. Acordando. O cabaleiro. Dun soño de instantes ou de séculos. Miles de imaxes chegadas dos catro cantos da memoria. Os pés afundindo na area. Enferruxada a armadura pola humidade e o salitre. As ondas co seu ir e vir, cíclico e cansado. ¿Onde o combate? ¿Levaría o dragón preso ao cabalo nas súas poutas? Sen saber onde está. Confuso e abraiado. Cardumes de sardiñas facendo brillar o mar. A rodela perdida no fragor da loita. As plumas e a celada, as esporas ciscadas entre cuncheiras de animais mortos: croques e carneirolos, peneiras e reloxos, mexillóns, arcas, buguinas e caramuxos, lapas, ostións, cunchas turbinadas. ¿U o dragón mariño? Abraio e desacougo. Alternativamente. Sen saber onde está. Ollando para o mar e para o monte Pindo. Miles de imaxes chegadas dos catro cantos da memoria. As ondas co seu ir e vir, cíclico e cansado. O recendo a mar. As algas pendurando dos cóbados e os xeonllos, pegadas ao espaldar de aceiro e ós botíns de veludo. Impedíndolle o movemento áxil. As gabitas percorrendo a beiramar nun voo baixo de inspección e busca, na procura de ostras, ourizos ou peneiras. Solpor, co sol reflectindo nas augas dun mar inzado de cardumes. Unha fenda no tempo. Unha fenda nos soños. Unha voz que traspasa o veo laranxa, o magma laranxa, o xel laranxa que todo recobre. O recendo a mar. A lanza partida en mil anacos, que o mar vai traendo, que se mesturan cas lembranzas da batalla singular, ca visión do monstro de cabeza de dragón e cauda de serpe, con escamas armadas de picos e cairos retorcidos. Unha fenda de tempo. As imaxes que retornan. Centos, milleiros de imaxes chegadas dos catro cantos da memoria. Imprecisas. Superpostas. Terribles no seu aquel de rememoración da violencia. No areal de Carnota. Acordando. Dun soño de instantes ou de séculos. Dun soño ou dunha batalla perdida. Unha voz que traspasa o veo laranxa, o magma laranxa, o xel laranxa, que todo recobre.




III. Samsara

     Samsara. Samsara. Samsara. O vento. Non se sente outra cousa que o vento. Do deserto de rochas e terreos ermos, queimados polas xeadas e o sal da lagoa, xurde un espellismo. Dacabalo, un lama fardado cunha túnica laranxa. Por entre as laxes do val, un río descende das montañas. Primavera. O río trae moita auga. Todo o que flúe é fermoso: o amor, o río, o tempo, a palabra. Desxeo. Vento. Frío. O lama. Na ribeira unha árbore única, torturada pola erosión eólica. Un home despóxase da túnica laranxa. Estende os seus brazos e penetra na auga. Ata os nocellos, ata os xeonllos, ata as coxas, ata que, en chegándolle o auga as inguas, detén o seu camiñar. Espléndido. O corpo fibroso. Espléndido. Samsara, repite en alta voz. Samsara. Samsara. Samsara repite contra o vento e a palabra ecóalle na face descomposta polo frío. Samsara. Samsara. Samsara, repite coma nun mantra adormentador. Arremuíñase a auga no contorno do seu van. Todo o que permanece é fermoso: o amor, o remuíño, o tempo, a palabra. Samsara. O vento. A auga ata o van. O correr da auga co seu murmurio fino. Primavera. Desxeo. Debe ser tarde no día. O lama semella cansado, sucio polo po do camiño. Un corpo fibroso, moldeado en exercicios diarios de estricamento e ritmo. Un colar de doas arredor do colo. Un fío vermello no pulso esquerdo. A compañía do eu. O cabelo rapado. Os beizos índigo. A vestimenta da meditación. Unha mancha de nacemento na paleta dereita. O correr da auga e o seu murmurio fino. Marabilla do que xa foi e vai volver ser: o amor, o río, o tempo, a palabra, a roda das mutacións do karma ata acadar o nirvana. Marabilla do que foi. Marabilla do que ha ser. Samsara. O cabalo que xoga coa túnica laranxa. O lama. Fóra do mundo. O río, que nunca trae a mesma auga, que vai dar ao mar, tan lonxe. O lama, que treme de frío, que recita un mantra estraño. Samsara. Samsara. Samsara. Un colar de doas arredor do colo. Un fío vermello no pulso esquerdo. Tremendo. Sae do baño tremendo. Sécase facendo espaventos, proferindo chíos histéricos, de ave ferida en desacougos, que eliminan o ruído de fondo (o do vento, o da auga que flúe, mesmo o do frío). Unha aguia enseñora o ceo. Voo de exploración e procura. O lama viste a túnica laranxa e, por riba, unha morada, para atallar o frío de vez, que lle fai estallar as tempas. Desxeo. Primavera. Todo o que flúe é fermoso. A cabalgadura come uns gromos na beira do río. O lama senta no chan. Mudou de súpeto. Deixou de tremer e comeza un recitado exótico: Han. Joshi. Hammock. Guiding. Gálata. Xiuxi. Ayán. Guanxi. Uskok. Peng. Waiguro. Tsui. Samjang. Mawas. Sumum. Salam. Hoshi-hoshi... Para, xa logo, ensarillar a súa secuencia preferida: Samsara... Samsara... Samsara... O vento. Xa non se sinte outra cousa que o vento, que acala o son da corrente de auga, que agora aparece -estática- aos ollos abraiados do lama. O da túnica laranxa. O da túnica morada. Primavera. Quietude. O río nunca trae a mesma auga. Todo o que flúe é fermoso: o amor, o río, o tempo, a palabra. O vento. Non se sinte outra cousa que o vento e o silencio da árbore torturada polo embate da area, que a desgasta, que a lixa, que a raspilla, que a pole. Os beizos índigo. Un colar de doas arredor do colo. Un fío vermello no pulso esquerdo. Samsara. Samsara. Samsara.




IV. Whispering

     Na distancia unha doncela observa ao cabaleiro. Whispering. Whispering your name as a healthy mantra. Musitando. Musitando o teu nome coma nun mantra salutífero. ¿Que nome? ¿Galahaz? ¿Lancelot? ¿Artur? Non, Artur non. ¿Amadís? ¿Palmerin? ¿Glaxo? Que importa. O teu nome. O nome do cabaleiro. Musitando. Como un mantra salutífero. Dende o outeiro. A doncela. ¿Que doncela? ¿Xenebra? ¿Ofelia? ¿Desdémona? ¿Galadriel? Que importa. Seu nome. O nome da doncela. Musitando. O mar inmenso e as bandadas de corvos mariños en voo rasante, lineal, directo. Os penedos batidos pola escuma das ondas no seu ir e vir, cíclico e cansado. Abraio e desacougo, en equilibrio inestable. ¿U-lo dragón mariño de escamas con espiñas e lingua trífida? O cabaleiro avanzando na area. Pesadamente. De vagar. Despoxándose das pezas da armadura. O recendo a mar. A lanza partida en mil anacos que o mar vai traendo, que se mesturan cas lembranzas da batalla singular, ca visión do monstro de cabeza de dragón e cauda de serpe, con escamas armadas e cairos retorcidos. A lea con lanza e cabalgadura. A rodela perdida no combate. ¿U-lo cabalo de anca coñecida? Algas pendurando das proteccións dos cóbados e os xeonllos, pegadas ao espaldar de aceiro e ós botíns de veludo. Impedindo o avance do cabaleiro, que afunde na area, que se despoxa das pezas da armadura, da cota de malla, dos cangrexos que lle laceran as carnes, que xa espido, que avanza agora con resolución e con forza, que vai cara ao mar, que se deixa levar polas ondas —magnífico e baril— que entra no océano con axilidade de cetáceo, que xa non olla cara a praia, que xoga coas ondas minúsculas, tranquilas, pausadas. Non hai vento. Unha fenda de tempo. Na distancia alguén canta. Escumas. Frío. Unha cabala afogada nunha placa de xeo. Cardumes de sardiñas facendo brillar o mar. O cabaleiro-golfiño, de guerlas abundantes e membranas entre os dedos. O cabaleiro-sireno, de barbatana dorsal e escamas nas tempas. Unha fenda no tempo. Cando ninguén era. O cabaleiro-tritón, de bater poderoso e fasquía anfibia. O cabaleiro-garoupa, de beizos carnosos e tristes. Na distancia, alguén musita o nome do amado, como un mantra salutífero. Non hai vento. Unha fenda no tempo. Na distancia, unha doncela observa ao cabaleiro. Whispering. Whispering your name as a healthy mantra. Musitando. Musitando o teu nome coma nun mantra salutífero.




V. Conxuro

     Conxuro a memoria nunha serie de palabras inventadas, lembradas ou, se cadra, nunca antes pronunciadas: Laranxa. Campei. Arbeit. Stillness. Uskok. Podias. Movéndose. Amor. Lava. Lama. Grixo. Fumarola. Holem, ou Halam, ou mesmo Hokhim. Unha voz, dúas voces, un coro de voces que chegan e esvaecen, que so din unha palabra, que entran e saen do soño para pronunciar unha verba única, terríbel na súa síntese, ambigua no seu sentido. Desconcertante no seu son, que non asocia cunha imaxe. Alternativamente. Imprecisas. Superpostas. Ambiguas. Ao lonxe, no areal, afastada do mar —abraio e desacougo— a doncela saúda cara á praia. Ondea o seu pano de seda. Graciosa. Musitando o teu nome e pedindo dos deuses axuda. No solpor ou na alborada. Hoshi-hoshi. A beleza. A suavidade intuída das formas nun mar laranxa, nun xel laranxa, nunha nube laranxa. Impenetrábel no seu aquel de estatua o cabaleiro avanza deixando pegadas, que o auga cobre sen pudor. Movéndose. Unha sensación de pisar por vez primeira as areas ensanguentadas polo combate. Sen darse de conta do que pasou. Sensacións encontradas. ¿Palmerin? ¿Glaxo? Que importa. Confuso e abraiado. No areal de Carnota. As gabitas no seu voo escrutador na procura de ostras e peneiras. Unha liña trazada polos ourizos descarnados, sen pugas, sen vida, espallados entre reloxos e carneirolos, entre arcas e croques, entre algas desecadas e madeiras lambidas pola area. Voces que retornan como un coro descompasado, sen ritmo, martelando nas tempas. Complexas. Descoñecidas. Sen imaxes de referencia. Ambiguas. Silk. Gálata. Ayán. Craving. A doncela. Graciosa. Musitando. Movendo o pano de seda laranxa. A cor do principio. Do inicio. De cando non eramos. Non era eu. Non era ninguén aínda. Nirvana. O ceo tras das pálpebras laranxas. Abrilas. Non sei se podo. Teño medo. Camiñar cara a doncela. Graciosa. ¿Xenebra? ¿Ofelia? ¿Desdémona? ¿Galadriel? Que importa. O seu nome. O nome da doncela. Musitando. Musitando o teu nome como un mantra salutífero. Conxuro a memoria cunha serie de palabras inventadas ou soñadas, lembradas ou, se cadra, nunca antes pronunciadas: Laranxa. Campei. Arbeit. Stillness. Uskok. Podias. Movéndose. Amor. Lava. Lama. Grixo. Carino. Fumarola. Silk. Gálata. Xiuxi. Ayán. Craving. Guanxi. Centos, milleiros de imaxes chegadas dos catro cantos da memoria. Imprecisas. Superpostas. Terríbeis no seu aquel de rememoración da violencia. Bursa. Han. Hammock. Nesgo. Unha brétema laranxa. A primeira sensación. O pasado. A vida anterior. O sentimento de pisar, por vez primeira, as areas ensanguentadas no combate. Unha fenda de tempo. Escumas. Frío. Unha cabala afogada nunha placa de xeo. Cardumes de sardiñas facendo brillar o mar. As plumas e a celada, as esporas ciscadas entre as cunchas de animais mortos. ¿U-lo dragón mariño? O mar inmenso e as bandadas de corvos mariños en voo rasante, lineal, directo. Os penedos batidos pola escuma das ondas no seu ir e vir, cíclico e cansado. Musitando. Musitando o teu nome coma nun mantra salutífero. Avanzando. Afundindo. Camiñando sen deixar pegadas na area que lamben as ondas. Espido. Libre. Nun mar laranxa. Chego. Retorno. Veño. Vou. O non vivido. A sucesión de imaxes. O pasado. A vida anterior. Podias. Uskok. Ayán. Hoshi-hoshi. Ofelia. Galahaz. Desdémona. Amor. Lava. Mundur. A vida anterior. Poting. Carino. Nesgo. Piñeiro. Xardín. Hammock. Xiuxi. Cando ninguén era. Lembranzas. Labirintos. Memoria entrelazada. Ollando para o mar e para o monte Pindo. Musitando. Musitando o teu nome coma nun mantra salutífero. O piñeiro no xardín imperial.

     No inicio todo era laranxa. Laranxa da textura da seda, coma un veo laranxa en todos os tons posíbeis do laranxa. Iso quero dicir: unha nube laranxa, un magma laranxa, un xel laranxa, unha sensación laranxa. Movementos por impulsos. Se cadra isto é o primeiro que chega da memoria. As ondas no seu ir e vir. Unha sensación de pisar, por vez primeira, de deixar pegadas, de que o chan se transforma ao noso paso. Conxuro a memoria cun mantra de palabras inventadas ou soñadas, lembradas ou, se cadra, nunca antes pronunciadas. Ao unísono. ¿Hai máis pracer na renuncia ou no abandono dos sentidos? No inicio todo era laranxa. Laranxa da textura da seda, coma un veo laranxa en todos os tons posibles do laranxa. Iso quero dicir: unha nube laranxa, un magma laranxa, un xel laranxa, unha sensación laranxa. Marabilla do que xa foi e vai volver ser: o amor, o río, o tempo, a palabra, a roda das mutacións do karma ata acadar o nirvana. Marabilla do que foi. Marabilla do que ha volver ser. ¿Hai máis pracer na renuncia ou no abandono dos sentidos? Samsara. Samsara. Samsara. Un colar de doas arredor do colo. Un fío vermello no pulso esquerdo. Samsara. Samsara. Samsara.




APÉNDICE: VOCABULARIO PRESCINDIBLE

     Este vocabulario que agora presento será prescindíbel para os máis e imprescindíbel para os menos, curioso para uns e manifestación de arrogancia para outros. Son opcións tamén, e non serei eu quen me revolte contra as interpretacións que disto se fagan. So dicirlles que este relato é un soño (ou mellor, o resultado dun soño) e que, por ventura, nos meus soños (persistir nesta condición desexo) son prolífico en linguas e articulacións diversas.

     A orde, aínda que o pareza non é necesariamente alfabética, por razón de utilizar eu unha mesma grafía para tódalas linguas mesturadas e non, como sería canónico, os diferentes alfabetos que as caracterizan. Algúns saberán disimular esta circunstancia e outros procurarán no mesmo feito un motivo para a denigración de quen esto escribe. ¡Que lles aproveite!

     Alepo. Cidade siria.

     Apsara. Deidade indostana.

     Arbeit. Palabra xermánica. Significa traballo. Era unha das verbas inscritas na entrada do campo de concentración de Buchenwald, onde foron masacrados tantos xudeus no holocausto.

     Ayán. Notable, líder local no Imperio otomán.

     Babá. Verba otomán. Literalmente, pai. Utilizada para designar ós homes respectables pola súa santidade.

     Bursa. Cidade do Imperio Otomán.

     Campei. Fórmula utilizada para o brinde en chinés mandarín, equivalente a saúde e sorte.

     Carino. En italiano, guapo, ben parecido.

     Guanxi. Palabra do chinés mandarín para expresar relacións persoais, contactos, influencias.

     Guiding. En chinés, norma, regra.

     Hammock. En inglés, hamaca.

     Han. Nome que se lle daba as pousadas no Imperio Otomán. Etnia chinesa.

     Hoshi-hoshi. En chinés mandarín, significa fermoso, guapo, ben parecido.

     Joshi. Nome dado a un tipo de suicidio a dous no Xapón.

     Mawas. Mono, no vocabulario na lingua franca de Indonesia (Kamut asas).

     Mundur. Camiñar cara atrás, na lingua franca de Indonesia(Kamut asas).

     Peng. Criatura da mitoloxía oriental, con fasquía de aguia xigante, capaz de erguer un elefante coas súas poutas inmensas.

     Podias. En grego, a pé; camiñando.

     Pomme. En francés, mazá.

     Poting. Nome propio en chinés, pouco común. O seu significado é confuso, pero sería algo semellante a "o piñeiro no xardín imperial". O piñeiro na simboloxía do extremo Oriente é representación da inmortalidade, explicado pola persistencia da follaxe e a incorruptibilidade da resina.

     Salam. Saúdo, en árabe.

     Samjang. Nome propio, en tibetano.

     Samsara. Localidade do Norte da India, onde hai un mosteiro de lamas tibetanos.

     Semut. Verba indonesia (Kamut asas) para designar unha formiga.

     Silk. Seda, en inglés.

     Tsui. Nome propio, en tibetano.

     Uskok. Denominación turca para os bandidos da Dalmacia, no tempo do Imperio otomán.

     Waiguro. Verba chinesa, do mandarín, para designar a un estranxeiro.

     Xiuxi. Verba chinesa, do mandarín, para designar unha soneca ou unha sesta.