Sempre me sucede o mesmo con estas cousas, os pequenos acontecementos sen transcendencia que despois se revelan como datos vitais para calquera cousa, pero xa é tarde e non consigo lembralos. Non consigo lembrar en que establecemento mercamos tal electrodoméstico que precisaría ser amañado, non lembro cal foi a primeira vez que coñecín a determinada persoa, nin quen me convidou a cear tal día naquela casa, quen sería o anfitrión de todos eles, nin sequera podo lembrar certos aspectos das conversas, que lugares ou libros me recomendou a miña irmá, nin cando nin onde son esas rebaixas tan aproveitábeis. María advírteme, entre divertida e anoxada, que debera apuntalas, e nunca deixa de regalarme diarios, ou pequenos bloques de follas amarelas, que eu acabo empregando para calquera outro fin. O certo é que aínda hoxe non podo lembrar a historia daquel móbel, e supostamente chegara a casa dos meus pais antes de que eu marchase dela. Nalgún día da miña adolescencia tiven que ver como o cargaba alguén, ou alomenos tiven que cruzarme con el por un corredor ou nunha habitación e preguntarlle estrañado á miña nai de onde saíra semellante armatoste. Pero non me lembro, e papá tampouco soubo dicirme con precisión de onde o sacaran, falou dunha herdanza da tía Florencia, e de que ela sempre quixo que eu ficase con el. Estráñame, a tía Florencia deixaríame parte da súa biblioteca, pero nunca se lle ocorrería deixarme ese móbel, a menos que eu me sentise especialmente interesado nel. E diso estou certo, eu nunca vira ese móbel ata o maldito día no que o metín na casa, así que o máis seguro é que papá o descubrise cheo de po no cuarto dos trastes e decidira darmo a min. É moi probábel que fose unha herdanza da tía Florencia, cadra ben co gosto que tiña, pero non creo que ela quixese que fose para min, máis ben debeu ser papá o que tivo esa idea por non desaproveitar unha herdanza con valor sentimental deixándoa apodrecer no soto. Era un móbel alto, como un pequeno armario composto só de caixóns de arriba a abaixo. Non sei onde oín que se lles chama chinfonieres ou chinfoniers, nome o suficientemente horríbel como para seguir referíndome a el como "o móbel". Non era especialmente antigo, se de verdade foi mercado pola tía Florencia, debeu de ser poucos anos antes de morrer, estaba perfectamente pulido e vernizado, con poucos adornos.
Xa de entrada constituíu un problema. O piso que tiña con María era moi pequeno, historicamente todo o edificio fora unha inmensa casa señorial, pero sido había xa moito tempo e os posteriores e máis posteriores propietarios parcelárano para vendelo por partes. O noso piso era aproximadamente o equivalente a unha inmensa habitación e media máis daquela casa primixenia. Esta circunstancia facíanos rir a miúdo, María estudaba Historia, e non deixaba de relacionalo cos movementos migratorios en Inglaterra durante a Revolución Industrial. As masas de obreiros que chegaban á cidade instalábanse en vellas casas señoriais abandonadas pola clase alta, que mudara aos edificios recén construídos, nas zonas novas das cidades. Como ves, dicía, o noso país tamén vai seguindo o curso da Historia, claro que cuns dous séculos de atraso, coma sempre.
Fose como fose, e aínda sen vivir amontoados, o noso piso era o suficientemente pequeno como para que a chegada do móbel non nos trouxese problemas. Apenas contabamos cun dormitorio e un salón, xa que tanto a cociña como o baño eran pequenísimos. O único lugar adecuado era o noso dormitorio, xa o suficientemente ateigado de cousas. Estivemos un día enteiro especulando o lugar no que poderiamos poñelo, e de calquera dos xeitos implicaba cambios substanciais na orde do resto dos outros móbeis. Os outros móbeis eran poucos: un estante alto, unha mesa baixa, o escritorio común e a nosa cama. O armario era de parede e como tal non podía ser movido.
Despois de analizar a colocación era obvio que había que desprazar algo se non queriamos que o móbel ficase no medio e medio da habitación, o único treito de parede libre era demasiado pequeno como para apoialo alí. O escritorio foi descartado inmediatamente, xa que, de movelo, habería que poñelo contra a fiestra, e iso implicaba tapala parcialmente e inutilizar as contras. A fiestra era unha maxestosa herdanza señorial que ía de chan a teito, e precisabamos a luz do lado correcto. Mover o estante, de dimensións similares ao móbel, púñanos no mesmo problema, pois o estante tampouco podía ficar no medio e medio da habitación. María bromeou coa posibilidade de desfondalo e deixalo alí, no medio e medio, para que tivese utilidade polos dous lados e puidesemos repartilo, por unha vez, con xustiza. Mover a mesiña baixa non arranxaba nada, así que só restaba mover a cama, que estaba apoiada por un lado á parede. Se a desprazabamos de xeito que fose a cabeceira o que apoiase, teriamos parede suficiente para poñer o móbel alí. Isto significaba perder algo de espazo para movernos pola habitación, pero era a única solución posíbel, así que entre María e eu movemos a cama, metemos o móbel no lugar desta e sentámonos para habituarnos á nova disposición. En principio todo estaba ben, quedamos satisfeitos e comezamos a meter as cousas nos caixóns do armatoste aquel, despois chamei a papá para que se pasase calquera día polo piso para ver como quedaba.
Sen embargo esa paz era tan só aparente ou circunstancial, ningún dos dous imaxinaba o que sucedería esa mesma noite.
Ao principio foi o feito de notar un baleiro nun dos lados da cama. O lado da parede era o meu, e nunca podería crer o que necesitaba esa parede se non chegasemos a cambiar a cama de sitio. A primeira noite durmimos mal, eu estiven a piques de caer varias veces e mantiven a María nunha vixilia forzada de tanto moverme para atopar comodidade. Os teus obreiros amontoados do século XIX durmían mellor ca nós. Non creas, o que pasa é que te estás aburguesando. Foi fermoso recuperar un pouco eses momentos de principios do noivado, cando pasabamos as noites enteiras falando. Naturalmente naquel tempo eramos os dous estudiantes e non nos agardaba un traballo ineludíbel á mañá seguinte. Tres días despois a situación era insoportábel. Eu non podía achar o xeito de durmir alí, as nosas olleiras eran máis que notábeis, e os meus compañeiros non deixaban de bromear sobre se tiveramos un fillo ás agachadas que nos estaba dando as noites. Como podes explicar algo así? Non só iso, María xa non se sentía a gusto no escritorio, segundo dicía, a habitación tornárase estraña dende que introduciramos o móbel, sentíase como nun lugar distinto, como convidada a unha casa que non era a súa. Iso trouxo novas bromas, falamos mesmo de chamar a un crego para que nos exorcizara a casa do maléfico agasallo do meu pai.
Cando o meu pai veu visitarnos, polo contrario, amosouse encantado co lugar que lle buscaramos ao maléfico agasallo. Xa pensara en que o piso era pequeno, pero sabía que atopariamos un lugar axeitado e tan axeitado, que ben quedaba o móbel alí e que toque de elegancia proporcionaba á habitación, ademais, podiamos poñer unha morea de cousas dentro daqueles marabillosos caixóns. Iso foi o que dixo, e en situacións normais, diríao dando enormes pasos dun lado a outro do obxecto en cuestión. Non foi así porque o espazo non lle chegaba para dar grandes pasos, así que despois de tomar o café de rigor puxo camiño á rúa, moito máis receptiva a esas exhibicións.
Nós, pola nosa banda, non nos atrevemos a lle dicir nada das molestias que o móbel nos estaba a dar, en parte porque non sabiamos con certeza se a culpa era do móbel, e en parte porque lle habían parecer ridículas. Xa nos acostumaremos, era a frase máis repetida ao longo do día.
Pero as xornadas pasaron sen que variara nada a situación, vagabamos pola casa como mortos en vida. María estaba absolutamente desquiciada por non poder traballar na casa, e eu tampouco me atopaba moito mellor alí. Comezamos a discutir por nimiedades, algo que non era de estrañar, pois a falta de sono voltábanos moi irritábeis aos dous. Aínda así sempre rematabamos reconciliados sobre a cama, ollando para o móbel como se fose o diaño. Pero o móbel era unha presencia tranquila, non estorbaba o paso da luz e, como dixera papá, quedaba realmente ben naquel lugar.
Aos quince días María pediume que llo devolvese ou que nos desfixeramos del como fose. Non o soporto, non podo vivir nunha casa así. E eu apelei á lóxica, á racionalidade: o móbel non molesta para nada, énos moi útil e xa me estou acostumando a durmir sen apoiarme na parede. Pero algo fallaba no meu razoamento, era consciente. Sen embargo tamén era consciente de que as sensacións que tiñamos na casa non podían estar relacionadas para nada co móbel, se aínda fose un can, algo que se movese, un parente molesto vivindo con nós, en fin, algo vivo. Claro que se non era o móbel, por que criamos que botándoo fóra se solucionarían as cousas?
Ademais, non podía chamar a papá e dicirlle que despois de case un mes decidiramos non quedar co móbel. Nunca llo expliquei a María, pero o certo era que tamén me sentiría moi ridículo facendo iso e non quería nin imaxinar a cara que poría el cando llo explicase. Convencina para que agardara, expliqueille o obvio, que nos acostumariamos e que todo pasaría sen máis, que moi axiña durmiriamos ben e traballariamos mellor...pero mentres o dicía non deixabamos de mirar de esguello para o móbel. Comecei a cuestionarme se as cousas con María irían tan ben como imaxinara. Eu que sempre considerara que tiñamos unha relación perfecta sen a máis mínima sombra, quizabes vivía enganado despois de todo, e a convivencia con ela era imposíbel. Non o fixen con moito convencemento, levabamos varios anos vivindo xuntos e non era posíbel que os problemas agardasen agochados para saír xusto entón, pero tamén era certo que buscar a orixe dos conflictos en algo tan irrelevante como aquel móbel era absurdo. O non durmir tiña unha explicación, pero nada máis, e a verdade era que eu sentía xa que padecía insomnio, e sospeitaba que o apoio da parede non podería solucionar nada. Non tiña sentido, non tiña ningún sentido, pero cada vez ollabamos con máis xenreira para el. Deixamos de facer bromas e decidimos non falar na noite, por máis desvelados que estivesemos, pois rematabamos sempre berrando.
O peor foi un día no que, ao voltar do traballo, atopei os móbeis desordenados e a María chorando sobre a cama, absolutamente desquiciada. O único que non movera fora o móbel de papá, que permanecía no seu sitio, non sei se é que non puidera con el ou non se atrevera a tocalo.
Ódioo, ódioo, lévao de aquí, o outro día collínme a pel dun brazo pechando un caixón, non o soporto, é horríbel, temos que sacalo de aquí, non podo durmir, non podo traballar, xa non me sinto a gusto aquí...esta xa non é a nosa casa.
Non tiña o menor sentido e sen embargo eu sentía algo moi semellante. Calmeina e xuntos colocamos todo no seu sitio, despois expliqueille todo outra vez. Non podo chamar a papá e dicirlle que non nos podemos quedar con el, tampouco podo tiralo, pois un día virá de visita e preguntará por el, non cabe en ningunha das outras habitacións, que demo queres que faga?, que o rebente a machetadas?
Ela ergueu os ollos cheos de bágoas e fitoume como pensando que non era unha mala idea. Non sei o que podes facer, pero eu con isto non vivo, ou o levas de aquí ou marcho...
Non tiña o menor sentido e sen embargo tiña sentido.
Queres dicir que me deixas?
Non, sinxelamente marcho, ti se queres ven comigo. Non tiña o menor sentido, marchar da nosa casa por culpa dun móbel, se aínda fose algo vivo. Non tiña sentido.
Non pode ser, María, analicemos a situación, como vas marchar?
Ou o móbel ou eu.
Pero se eu tamén o detesto, pero xa che expliquei como son as cousas.
Non tiña o menor sentido, pero ela comezou a recoller as súas cousas e eu mesmo pensei na posibilidade de marchar con ela. Non tiña sentido, era claro, deixarlle a casa ao móbel, onde se vira.
Esta ben, María, desfareime del, non sei como, pero desfareime del, non marches.
Non sei como non, agora, eu non paso unha noite máis con isto aquí.
Iso era un novo problema, pero alomenos agora tiña a María da miña parte, agardamos á noite, cargamos co móbel entre os dous e atámolo ao teito do noso vello coche. Guindámolo na rúa, noutra zona da cidade, a certa distancia de onde viviamos.
Quen o queira que o leve.
E que lle vou dicir a papá?
Que estás ata os collóns del e dos seus regalos.
Aínda non sei se todo iso conseguiu arranxar as cousas entre nós, quizabes todo fose a arranxarse de tódos os xeitos, pero alomenos agora podemos durmir ben. Papá xa non ven a visitarnos.