Unha noite desas solemnes e quedas do xullo, contaban as estrelas ás auras lixeiras a historia de amor dun reiseñor e unha tímida rosa. A mesma rosa que arrastraba a corrente dun arroio que a lúa bañaba con fulgores de prata.
   Contábanlle que o canto do reiseñor era algo marabilloso. Os seus trinos vibrantes e melodiosos acendían as noites. Nas mesturas dos soutos e as carballeiras, escoitábano os outros paxaros espertos i encantados. Nos seus buratos detiñan os grilos o son dos seus élitros, e as ras deixaban de croar nas lagoas para escoitalo. Todo quedaba calado, nun lánguido silencio, no que soamente a gorxa prodixiosa do reiseñor degrañaba as súas belas cantigas na escuridade da noite.
     Unha vez, ocurrera que unha noite o seu canto agromou máis doce e harmonioso que nunca soara. Saían da miuda gorxa notas que enxamais foran oídas. O silencio parecia máis intenso. A lúa, curiosa, incrinou á terra o seu perfil brillante, e o seu feixe resprandecente iluminou unha escena encantada.
     Entre as follas das ponlas dunha roseira, alzábase, modesta e humilde unha bela, pero tímida rosa. E moi pretiño dela, chifraba o reiseñor a melodía do seu canto. A súa plumaxe brillaba na sombra do crepúsculo extrañamente, e nos seus ollos lucía a tenrura ollando para a flor. A rosa escoitábao caladiña, abraiada, emocionada. Polas súas meixelas deslizábase unha bágoa de felicidade, sentindo o corazón sumerxido no encanto do amor.
     A amencida poñía o seu círculo e claridade polo oriente, cando o reiseñor calou ca súa música inefable e alzou o vóo, rozando ó pasar coas ás os pétalos soaves e arumados da rosa. E co seu voo crevouse tamén a derradeira nota da súa música na noite, deixando soa á flor ca lembranza deliciosa do namorado, nun silencio que se Ile figurou, sen el, angustioso, inmenso.
     A lúa, ca curiosidade satisfeita, pechara os ollos. O ceo dicía escuro e as estrelas víanse palidecidas. Soamente a aurora se anunciaba por enriba das cumes co seu mantelo de alba. A rosa sentía desexos de chorar mirando para as alturas onde estaban as estrelas invitándoa a soñar. E soñaba, ca marabilla daquela noite que tivera para ela un mundo de sorpresas e de soños...
     ¿Foran para ela tan belas cancións? ¡Que deliciosa emoción, evocar o bater soave das ás amorosas do reiseñor contra a ternura branca dos seus pétalos!. E a súa despedida ó alzar o vóo: —¡Ata mañá, meu amor!.
     E mañá, que sería aquela noite próxima, volaría a preguntarlle:
     —¿Quéresme? ¡Dimo!...
     Ela querería confesarllo: —¡Si, quérote, quérote!...
     Pero, ¿Podería dicirllo, podería...? A rosa miraba ás estrelas e á lúa que volvían lucir no ceo. Evocaba e soñaba, soñaba...
 

       Amenceu a aurora, e apareceu o rostro mate da rosa bañado dun finísimo resío. As pingas fresquiñas embelecíana toda. O sol, deslumbrado pola súa beleza nova, bicouna nos labios co seu primeiro raio pousando na roseira, e ela sentiu gratitude por aquel bico soledoso.
     Viuse tan feliz, que sentía desexo de facer dichosos a tódolos seres do universo. E de súpeto, experimentou que quería ter xunto dela aquel ruiseñor da música máxica, para escoitalo sempre e ter onda ela a súa imaxe.
     Polo pé da roseira, baixaba o arroio ca súa clara corrente e a rosa pedíulle pregante:
     —Arroio que arrolas os meus soños de flor: agradeceríache que ista noite retiveras nas túas augas a imaxe do paxaro que virá a contarme o seu amor. Así podería telo eternamente comigo, namentras tivera eu vida.
     ¿Escoitaría o regato a súa prega...? O caso fora que o día cedera o paso á noite. As estrelas e a lúa lucían no mantelo do ceo suxestivamente. A rosa agardaba a aparición so seu amante reiseñor, e de sócato, o bater das ás do paxaro da noite cerniuse sobre do arroio na transparencia luarosa das augas. A lúa reflectiulle o corpo cas ás abertas do vóo, e o regato aprisionou nelas a imaxe entre o claro da lúa e a sombra líquida e movida.
     O reiseñor pousouse nunha ponla da roseira próxima á da súa amada rosa, e comezou a darlle a regalía do seu cantar. Cantaba á súa beleza, á grandiosidade da noite luarosa, á inmensa ventura de estar xuntos na hora calada co pleno encontro do seu gran amor. Cantaba ó dichoso consolo de tan tenramente amarse.
     A rosa escoitaba aquela torrenteira de harmonías de ouro e prata que se ceibaban gloriosas no emocionado corazón do seu amado cantor. Ata que nun canto extraño, o paxaro preguntoulle a temida pregunta: si ela o amaba. Entón, os labios da rosa non souberon abrirse, ca timidez para pronunciar a resposta que nacía poderosa do seu corazón, e que Ile impedía dicir aquelo que anseaba: ¡Si, si, quérote, quérote!... O reiseñor laiouse:
     —Non fales. Xa vexo que non me queres...
     E un xarro cheo de tristura rachou a serenidade da noite. Parecían bágoas soando a cristais rompidos.
     Aquela dó ergueu na rosa o valor, sentindo unha tenrura e piedade por el; que o amor ó fin alzábase poderoso para falar. Pero o reiseñor seguía:

     —Non voltarás a verme e a escoitarme nunca máis, anque morra de amor.

     A rosa abría incontible os beizos para explicar, movida pola amargura e a dor da alma. Mais o paxaro alzara as ás, elevándose no aire prateado da noite luarenta, para ir chorar as súas desdichas de amor á  máis oculta matogueira.
     A noite pareceu enfriarse de repente, e o silencio fíxose un novelo xelado. Bágoas coma pérolas foron medrando o esbarar polas meixelas da rosa, pasando a engrosar o caudal do regato. Xa nada, senón pranto, quedaba do seu amor. A lúa, compadecida da súa pena, agarimouna docemente. Resplandeceu a auga do arroio, e a imaxe do reiseñor xurdiu na superficie a rentes da auga. Ó mirala, a rosa tendeu os brazos cara ela con ansea tola. O pulo que a guiaba arrincouna do talo que a mantiña presa, e caiu sobre da corrente batendo contra a imaxe amada.
     A flor decatábase do seu destino, pero parecíalle fermoso morrer sobre da imaxe do reiseñor. Pousou os labios nela con unción sentindo soame a frialdade líquida que a levaba con ela, ¿cara que abismo...? Deliraba. Soaban nos seus oídos as notas lonxanas das harmonías do canto namorado, e os seus ollos non perdían da vista a sombra do reiseñor. Unha felicidade suprema anegáballe o corazón, invadía todo o seu ser ata facerlle estalar as veas.
     A corrente levaba os pétalos soltos distribuídos ó azar. Nos altores, as estrelas presenciaron a traxedia da rosa infeliz, que non atinara a contar do seu amor e que de amor morrera. Elas foron as mudas testemuñas do episodio que con tenra emoción contaban ás auras do día e da noite. A  historia, que transportaban os ventos nas súas plácidas ás azuadas, do reiseñor e a rosa que morreran por amor ¡Que souberan de amor morrer!...